Πόσα γνωρίζουµε για την περίοδο της Τουρκοκρατίας και της Ελληνικής Επανάστασης; Τα µεγάλα και ένδοξα, οι µάχες και οι αγώνες των ραγιάδων, είναι γνωστά. Στις σελίδες της Ιστορίας ωστόσο υπάρχει πλήθος από άγνωστα περιστατικά, µαρτυρίες και διηγήσεις για τα καθηµερινά προβλήµατα των απλών ανθρώπων, τον τρόπο που ζούσαν, που σκέφτονταν, τον αγώνα τους για επιβίωση, αλλά και πολλές αφανείς πράξεις σπουδαίων ανδρών, που φωτίζουν τον χαρακτήρα, τη δράση και το ήθος τους.
Σε ένα φιλόδοξο εγχείρημα, οι εκδόσεις Μεταίχμιο συνέλεξαν μικρά κείμενα, κάποια με τη μορφή ανεκδότων, προσεγγίζοντας την Ιστορία μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα. Το βιβλίο «Όσα δεν γνωρίζατε για την Τουρκοκρατία και την Επανάσταση του 1821» των Ιωάννη Γρυντάκη, Γεώργιου Δάλκου, Άγγελου Χόρτη και Έκτορα Χόρτη κυκλοφορεί και το inside story δημοσιεύει αποσπάσματά του. Άλλα έχουν ενδιαφέρον ιστορικό και φωτίζουν γνωστά γεγονότα, άλλα μας ξαφνιάζουν για την παραδοξότητά τους, άλλα ανατρέπουν την “επίσημη” άποψη για μεγάλες προσωπικότητες και άλλα απλώς προκαλούν σκέψη.
Δραστική λύση
Το 1737 οι κάτοικοι στο χωριό Κοροβελέσι της Ηπείρου μαστίζονταν από πρωτοφανή σιτοδεία, ενώ ταυτόχρονα είχαν να αντιμετωπίσουν και τους τούρκους φοροεισπράκτορες, που τη χρονιά εκείνη απαιτούσαν περισσότερους φόρους. Στην περίοδο της μεγάλης Σαρακοστής, πριν από το Πάσχα, μην μπορώντας να ακολουθήσουν κατά γράμμα τη νηστεία, έστειλαν μια επιστολή στον μητροπολίτη της περιοχής, ζητώντας του να τους επιτρέψει να ανακατεύουν το αλεύρι και τα λάχανα με λίγο γάλα και τυρί, ώστε να μπορούν να σταθούν στα πόδια τους. Ο μητροπολίτης τούς στόλισε με κατάρες και τους απείλησε ότι, αν έκαναν μια τόσο μεγάλη αμαρτία, θα πήγαιναν κατευθείαν στην Κόλαση. Τότε κι εκείνοι, για να αποφύγουν τον άμεσο θάνατο, εξισλαμίστηκαν με τη θέλησή τους ομαδικά…
Σ. Αραβαντινός, Χρονογραφία της Ηπείρου

«Άιντε, Τούρκος»
Ζαμπελίου και Κριτοβουλίδου, Ιστορία των επαναστάσεων της Κρήτης
Από τον ύπνο στον θάνατο
Κατά την έξοδο του Μεσολογγίου πολλά γυναικόπαιδα, όταν ακούστηκε η κραυγή «Πίσω, πίσω!», μπήκαν και πάλι στην πόλη, όπου σε λίγο τους ακολούθησαν οι εχθροί. Σύμφωνα με το σχέδιο της εξόδου, όσες μανάδες είχαν μικρά παιδιά τα είχαν ποτίσει με αφιόνι, για να μην κλαίνε και προδώσουν το σχέδιο. Ενώ, λοιπόν, οι Τούρκοι έσπερναν τον θάνατο και το αίμα έτρεχε σαν ποτάμι, πολλές γυναίκες έτρεχαν να βρουν κάποιο πηγάδι, όπου έριχναν τα μικρά παιδιά τους, για να περάσουν από τον ύπνο στον θάνατο χωρίς να το καταλάβουν…
Δ. Φωτιάδης, Μεσολόγγι, Το έπος της μεγάλης πολιορκίας

Τα ράσα δεν κάνουν τον παπά
Χ. Στασινόπουλος, Λεξικό της ελληνικής επαναστάσεως του 1821
Χειρότεροι από Τούρκους
Ι. Μακρυγιάννης, Απομνημονεύματα

Έλληνες… μισέλληνες!
Τ. Σταματόπουλος, Ο εσωτερικός αγώνας
Έβαλαν τον λύκο να φυλάει τα πρόβατα
G. Goodwin, Οι γενίτσαροι

Απαγορεύεται η είσοδος
Φιλήμων, Δοκίμιον ιστορικόν περί της Φιλικής Εταιρίας
Επαναστατική πειρατεία
Κ. Σάθας, Τουρκοκρατουμένη Ελλάς

Εξ οικείων τα βέλη
Χ. Στασινόπουλος, Λεξικό της ελληνικής επαναστάσεως του 1821
Τα τίμια ρούχα
Ο Μάρκος Κυριακόπουλος ήταν χριστιανός από την Κρήτη, που εξισλαμίστηκε στα 14 του χρόνια. Επειδή τον βασάνιζαν οι τύψεις, μεγάλος πια, πήγε στη Σμύρνη και δήλωσε επίσημα ότι επέστρεψε στη θρησκεία των γονιών του. Αρχικά οι Τούρκοι τον πήραν για τρελό και τον έδεσαν. Στη συνέχεια, επειδή επέμενε να δηλώνει την πίστη του, τον βασάνισαν απάνθρωπα και τον αποκεφάλισαν. Οι χριστιανοί εντυπωσιάστηκαν από την καρτερικότητα με την οποία υπέμεινε το μαρτύριό του και τον θεώρησαν μάρτυρα. Οι Τούρκοι όμως εκμεταλλεύτηκαν αυτό το γεγονός για να κερδίσουν χρήματα. Έτσι, πούλησαν το πτώμα του για 400 σκούδα. Τα κουρελιασμένα ρούχα του έπιασαν πολύ περισσότερα…
Γ. Γρυντάκης, Ελλήνων επιφανών θάνατοι
![Θεόδωρος Βρυζάκης, Η Ελλάς Ευγνωμονούσα, 1858, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αθήνα. [Wikimedia Commons]](https://insidestory.gr/sites/default/files/styles/article-img/public/theodoros_vryzakis_grateful_hellas_1858.jpg?itok=_25pXBTq)
Από τύφο στον τάφο
Η Μαντώ Μαυρογένους καταγόταν από πλούσια οικογένεια και ξόδεψε όλη της την περιουσία στον αγώνα, εξοπλίζοντας πλοία και συντηρώντας εκστρατευτικά σώματα. Μετά την Επανάσταση ζούσε πότε στην Πάρο και πότε στην πατρίδα της, τη Μύκονο, φτωχή και ξεχασμένη. Η βαυαρική κυβέρνηση της είχε χορηγήσει μια μικρή σύνταξη, σαν αυτές που έπαιρναν οι χήρες των αγωνιστών, η οποία, όπως έλεγε η Μαντώ, δεν έφτανε ούτε για να πληρώνει την υπηρέτριά της. Μάταια έστελνε αναφορές στην κυβέρνηση, γράφοντας τα παράπονά της. Τέλος, αποφάσισε να πάει στην Αθήνα, για να δώσει η ίδια μια νέα αναφορά στον Όθωνα. Για κακή της τύχη, προσβλήθηκε από τύφο, που εκείνη την εποχή είχε εξαπλωθεί στην πρωτεύουσα. Έτσι, όταν γύρισε πίσω, δεν άντεξε και έπειτα από λίγο πέθανε.
Αυτό κανείς δεν γνώριζε.. έως τώρα
https://wp.me/p1HAa1-2iS