Εδώ και πολύ καιρό μαίνεται ανάμεσά μας ένας διαρκής «εμφύλιος» έντονου διαλόγου, που πάντοτε καταλήγει σε ανταλλαγή ύβρεων και χαρακτηρισμών. Στις ανησυχίες και στις αντιρρήσεις που εγείρονται από τους πολίτες, οι πιστοί του συμβατικού αφηγήματος και της επίσημης εκδοχής αντιτάσσουν σθεναρά τους χαρακτηρισμούς «συνωμοσιολόγοι» ή «ψεκασμένοι», καθώς θεωρούν ότι αυτά τα οποία πιστεύουν υποστηρίζονται από την επιστημονική έρευνα, επομένως αποτελούν αναντίρρητες αλήθειες.
Από την άλλη πλευρά, πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι οι κυρίαρχες «αλήθειες» βασίζονται σε κακή και μεροληπτική επιστήμη, ωστόσο τις περισσότερες φορές δεν καταφέρνουν να βρουν τις απαιτούμενες αποδείξεις για να τις καταρρίψουν, ενώ συχνά καταφεύγουν σε γραφικότητες, μέχρι και αστειότητες, με αποτέλεσμα να επιβεβαιώνουν τελικά τους επικριτές τους.
Όμως, η κακή επιστήμη μόνο με επιστημονικές αποδείξεις μπορεί να καταρριφθεί και σήμερα πλέον έχουμε επαρκή στοιχεία για να ελέγξουμε έγκυρα το αφήγημα των καθεστωτικών επιδημιολόγων, όπως και τα δρακόντεια μέτρα καταστολής ελευθεριών που μέχρι σήμερα θεωρούσαμε ως δεδομένα και αναφαίρετα ανθρώπινα δικαιώματα. Σήμερα, με τη βοήθεια του Ivor Cummins, Ιρλανδού μηχανικού και στατιστικολόγου, θα επιχειρήσουμε να διερευνήσουμε τα φλέγοντα ερωτήματα του καιρού μας, βάσει επιστημονικών αποδείξεων…
1. Είναι τα περιοριστικά μέτρα αποδοτικά στην καταπολέμηση του κοροναϊού;
Θα ξεκινήσουμε την προσέγγισή μας με ένα γράφημα που δείχνει την πορεία των θανάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες και στην Ευρώπη συνολικά.
Παρατηρούμε ότι, σε όλες τις περιπτώσεις, ασχέτως τι είδους μέτρα πήραν οι χώρες, η καμπύλη έχει το ίδιο περίπου σχήμα, αυτό της λεγόμενης κατανομής Gompertz, μιας κατανομής τυπικής για διάφορες φυσικές διαδικασίες. Συγκεκριμένα, η πανδημία έκανε αρχικά μία εκθετική αύξηση, όμως αυτή δεν συνέχισε ανεξέλεγκτη, όπως προέβλεπαν τα διάφορα επιδημιολογικά μοντέλα, αλλά άγγιξε ένα μέγιστο και κατόπιν κατηφόρισε μέχρι σχεδόν μηδενισμού. Η συγκεκριμένη καμπύλη εμφανίζεται σε όλες τις χώρες με βόρειο εύκρατο κλίμα, όπως και οι αντίστοιχες πολιτείες των ΗΠΑ, για παράδειγμα η Νέα Υόρκη, όμως για την επίδραση του κλίματος στη μετάδοση του ιού και για την εποχικότητά του δεν θα μιλήσουμε εκτενώς στο παρόν άρθρο.
Η εξήγηση αυτής της κατανομής είναι ότι ο ιός αρχικά βρήκε πρόσφορο έδαφος για εξάπλωση, οπότε ακολούθησε την εκθετική μετάδοση μολύνοντας το ευαίσθητο τμήμα του πληθυσμού, όμως η διασταυρούμενη ανοσία που ο υπόλοιπος πληθυσμός κατέχει από άλλους συγγενικούς κοροναϊούς, αυτούς του κοινού κρυολογήματος, δεν του επιτρέπει να συνεχίσει, έτσι σταδιακά η επιδημία αποκλιμακώνεται και σχεδόν μηδενίζεται. Περισσότερα για το θέμα της διασταυρούμενης ανοσίας, μπορείτε να παρακολουθήσετε στο βίντεο που ανάρτησε ο Υεμένιος επιστήμονας Hashem Al-Ghaili, ειδικός στην έγκυρη εκλαΐκευση της επιστήμης (science communication) στο γερμανικό πανεπιστήμιο Jacobs University Bremen.
Ενδιαφέρον είναι ότι την ίδια ακριβώς πορεία δείχνει και η εποχική γρίπη κάθε χρόνο, ακόμη και η τρομερή «ισπανική» γρίπη της πανδημίας του 1917-18.
Όμως το θέμα της σύγκρισης της covid-19 με τη γρίπη είναι λεπτό και σύνθετο και θα πρέπει να το αντιμετωπίσουμε πολύ προσεκτικά. Ο Γιάννης Ιωαννίδης έκανε στην αρχή της κρίσης αυτή τη σύγκριση, όμως ο ίδιος δήλωσε πρόσφατα ότι το μετάνιωσε, ακριβώς διότι οι περισσότεροι την παρερμήνευσαν. Οι δύο ιοί δεν μοιάζουν σχεδόν καθόλου στον τρόπο λειτουργίας τους, μάλιστα ανήκουν σε διαφορετικές τάξεις κατά Baltimore και σε διαφορετικές οικογένειες, σύμφωνα με άλλα συστήματα κατάταξης.
Ωστόσο, έχουν κάποια κοινά στον τρόπο λειτουργείας τους. Καταρχάς, είναι και οι δύο αερομεταφερόμενοι ιοί του αναπνευστικού και ανταγωνίζονται για τα ίδια κύτταρα-ξενιστές. Μάλιστα, φαίνεται ότι ο ένας αποκλείει την είσοδο του άλλου στο ίδιο κύτταρο, αν και αυτό δεν έχει ακόμη αποδειχτεί ξεκάθαρα και χρειάζεται περισσότερη έρευνα. Τον ίδιο ανταγωνισμό επιδεικνύουν, όπως δείχνουν τα μέχρι τώρα δεδομένα, και για τα άτομα-ξενιστές που ανήκουν στις ίδιες περίπου ευπαθείς ομάδες. Η σημασία αυτού του τελευταίου δεδομένου θα συζητηθεί παρακάτω.
Για να κατανοήσουμε καλύτερα αυτή τη σχέση, ας δούμε ένα ακόμη γράφημα, που δείχνει τη θνησιμότητα από όλες τις αιτίες στην Ευρώπη, όπου μπορούμε να υπολογίσουμε τους επιπλέον θανάτους της χειμερινής περιόδου, κατ’ εξοχήν εποχή των αναπνευστικών λοιμώξεων, κατά τα τελευταία τέσσερα έτη. Τα στοιχεία προέρχονται από τη EuroMOMO, την υπηρεσία παρακολούθησης της γενικής θνησιμότητας στην ευρωπαϊκή ήπειρο:
Στο επάνω γράφημα, βλέπουμε την έξαρση των θανάτων κατά τη χειμερινή περίοδο για τις ηλικίες 45-64 ετών, ενώ στο κάτω γράφημα τα ίδια δεδομένα για την ηλικιακή ομάδα > 65 ετών. Στον άξονα των Χ, βλέπουμε κάθε έτος κατά εβδομάδες (1-52). Παρατηρούμε ότι το σχήμα των καμπυλών, σε κάθε περίπτωση, είναι σχεδόν πανομοιότυπο.
Αξίζει να παρατηρηθούν δύο στοιχεία. Καταρχάς, ότι συνολικά η Ευρώπη, το 2019, πέρασε μία ήπια χρονιά με μειωμένους θανάτους από αναπνευστικές νόσους, στοιχείο που αποδεικνύεται τελικά καθοριστικό.
Το δεύτερο που παρατηρούμε είναι ότι οι επιπλέον θάνατοι κατά τον χειμώνα και την άνοιξη 2019-20 ξεπέρασε τον συνήθη αριθμό επιπλέον θανάτων του χειμώνα 2017-18 κατά μόλις 40.000, αριθμός που στα 350 εκατομμύρια πληθυσμού αντιστοιχεί σε μόλις 0,011%, δηλαδή η αύξηση των θανάτων είναι στην πραγματικότητα αμελητέα, σε πληθυσμιακό επίπεδο. Η εξήγηση που δίνεται γι’ αυτό, όπως θα δούμε και παρακάτω, είναι ότι η ήπια εποχή αναπνευστικών νόσων του 2018-19 άφησε ζωντανούς περισσότερα άτομα από τις ευπαθείς ομάδες, με αποτέλεσμα να τους πάρει, ένα χρόνο αργότερα, η covid-19, που αναδείχθηκε σε κυρίαρχη αναπνευστική λοίμωξη κατ’ αυτό το έτος. Στον ίδιο λόγο θεωρείται ότι οφείλεται η κυριότερη διαφορά της φετινής αύξησης των χειμερινών θανάτων, που είναι πολύ απότομη χρονικά, ενώ τα προηγούμενα έτη οι επιπλέον θάνατοι κατανέμονταν σε μεγαλύτερη χρονική διάρκεια. Αυτό είναι ένα στοιχείο που πολλοί φίλοι που ασχολούνται με το θέμα έχουν ήδη προσέξει.
Ωστόσο, σε αυτό το σημείο εγείρεται μία σημαντική όσο και εύλογη ένσταση, την οποία και εγώ προσωπικά συμμερίζομαι. Συγκεκριμένα, φέτος έχουν ληφθεί δρακόντεια περιοριστικά μέτρα, σε αντίθεση με τα προηγούμενα έτη, οπότε κάθε σύγκριση με προηγούμενα έτη καθίσταται άκυρη. Πράγματι, εξ αυτού του γεγονότος δεν είναι εφικτή η άμεση σύγκριση του φετινού έτους με τα προηγούμενα. Εντούτοις, πάντοτε υπάρχει τρόπος να κάνουμε συγκρίσεις, εφόσον λάβουμε υπόψιν και άλλους σχετικούς παράγοντες. Ας διερευνήσουμε, λοιπόν, με περισσότερη προσοχή το φαινόμενο.
Αρχικά, θα δούμε το παράδειγμα της Σουηδίας, μίας χώρας που τράβηξε την προσοχή λόγω της λήψης πολύ χαλαρών μέτρων, σε σύγκριση με τις περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Στην εικόνα, η πορτοκαλί καμπύλη αναπαριστά τους προβλεπόμενους, μέσω των μοντέλων, θανάτους χωρίς τη λήψη κανενός μέτρου, η γαλάζια τους προβλεπόμενους θανάτους με υιοθέτηση μέτρων σκληρού λοκντάουν και η μπλε τους πραγματικούς θανάτους που παρατηρήθηκαν, με πολύ ηπιότερα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης (ανοιχτά σχολεία, παμπ, κομμωτήρια κ.λπ., συναθροίσεις έως 50 ατόμων, όχι χρήση μάσκας). Βλέπουμε ότι αυτοί ήταν 10-15 φορές χαμηλότεροι από τις καταστροφικές προβλέψεις των μοντέλων. Να σημειωθεί ότι, βάσει αυτών των μοντέλων, ελήφθησαν οι πολιτικές αποφάσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας (η οποία, τυπικά και σύμφωνα με τους επίσημους επιστημονικούς ορισμούς, είναι πραγματική, αφού οι ορισμοί αναφέρονται στο εύρος της μετάδοσης ενός παθογόνου και όχι στη δριμύτητα της νόσου που αυτό προκαλεί).
Αυτό είναι, εκ πρώτης όψεως, δικαιολογημένο, αφού στην αρχή της πανδημίας ουδείς μπορούσε να είναι βέβαιος ότι θα υπάρξει διασταυρούμενη ανοσία με προηγούμενους κοροναϊούς, οπότε έλαβαν υπόψιν το χειρότερο δυνατό σενάριο. Όμως σήμερα γνωρίζουμε αρκετά ώστε να αμφισβητήσουμε βάσιμα την αξία των περιοριστικών μέτρων που συνεχίζουν να επηρεάζουν καίρια τις ζωές μας και τέτοιου είδους τρομοκρατικά σενάρια επ’ ουδενί δικαιολογούνται. Ακόμη περισσότερα επ’ αυτού αποκαλύπτει η επόμενη εικόνα.
Η καμπύλη έχει τη γνωστή μορφή της κατανομής Gompertz. Η κόκκινη κορδέλα αναπαριστά τις προβλέψεις των θανάτων κατά το θερινό περεταίρω άνοιγμα της οικονομίας της Σουηδίας, προβλέψεις που φυσικά η πραγματικότητα διέψευσε κατά συντριπτικό τρόπο.
Παρακάτω θα αγγίξουμε ένα πολύ λεπτό και ευαίσθητο θέμα, που πολλοί φίλοι έχουν επίσης παρατηρήσει, όμως ο τρόπος με τον οποίο πολλοί αναφέρονται σε αυτό είναι άκομψος και εν πολλοίς ανατριχιαστικός. Θα το προσεγγίσουμε, λοιπόν, με την απαιτούμενη προσοχή και ψυχραιμία.
Στην επόμενη εικόνα, βλέπουμε ότι το ποσοστό θανάτων στη Σουηδία, χωρίς υποκείμενο νόσημα ή προχωρημένη ηλικία, ήταν μόλις το 13% των συνολικών. Με αυτό δεν θέλουμε σε καμία περίπτωση να υπονοήσουμε ότι οι γέροντες ή οι άρρωστοι είναι ανάξιοι προσοχής ή ότι θεωρούμε τον θάνατό τους κάτι αμελητέο ή ακόμη και επιθυμητό (όπως άφησαν πολλοί συνομιλητές να εννοηθεί, μάλλον αγνοώντας ότι αυτή πρόκειται για ναζιστικής έμπνευσης άποψη). Εντούτοις, αποτελούν ένα πολύ μικρό ποσοστό του πληθυσμού, οι ίδιοι γνωρίζουν τα προβλήματά τους και προφυλάσσονται από μόνοι τους, οπότε θα έπρεπε, εφόσον η εξουσία είναι τόσο πονόψυχη, να ληφθούν ειδικά μέτρα για την προστασία τους.
Σε αυτό το σημείο, οι περισσότερες χώρες απέτυχαν παταγωδώς, όπως η Ιταλία και η Σουηδία. Μάλιστα, ενώ το «λάθος» συνέβη πρώτα στην Ιταλία και επισημάνθηκε εγκαίρως από τους ειδικούς, επαναλήφθηκε στη Σουηδία και σε άλλες χώρες. Σύμφωνα με τον Έλληνα ιατρό Δρ.Τσουκαλά, «Οι μισοί περίπου από τους θανάτους από COVID-19, στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες (Ιταλία, Αγγλία, Ισπανία, Ιρλανδία, Γαλλία, Βέλγιο, Ολλανδία και άλλες) και το 40% στις ΗΠΑ, συνέβησαν στα γηροκομεία[12]. Στην Ισπανία αυτό το ποσοστό ξεπέρασε το 70%[13]. Στην προσπάθεια να δημιουργηθούν διαθέσιμες κλίνες στα νοσοκομεία, ώστε να υποδεχθούν βαριά νοσούντες από COVID-19, κρούσματα θετικά στον κοροναϊό, που είχαν ήπια συμπτώματα νόσου ή ήταν ασυμπτωματικά, μεταφέρθηκαν σε οίκους ευγηρίας και παρόμοιες δομές αυξημένης φροντίδας. Παρά τις οδηγίες για απομόνωση αυτών των περιστατικών, ο ιός διαδόθηκε στα ευπαθή άτομα που φιλοξενούνται στα γηροκομεία». Οπωσδήποτε, πάντως, επ’ ουδενί δικαιολογείται ο γενικός εγκλεισμός ολόκληρης της παγκόσμιας κοινωνίας και η συντριβή της παγκόσμιας οικονομίας, ιδίως όταν τα μέτρα που ελήφθησαν για τις ευπαθείς ομάδες είχαν ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που υποτίθεται ότι σκόπευαν.
Σε τελική ανάλυση, για όλους μας φθάνει κάποτε η στιγμή που δεν μπορούμε άλλο να αντιμετωπίσουμε τις δοκιμασίες στις οποίες καθημερινά μας υποβάλλει η φύση, όμως στα χαρτιά των ιατρών πρέπει να γραφεί κάποια αιτία θανάτου.
Να σημειωθεί ότι παρόμοια αποτελέσματα παρατηρήθηκαν και στη Γουχάν της Κίνας, την αρχική εστία της πανδημίας.
Παρακάτω, θα δούμε κάποια στοιχεία που εξέδωσε το περίφημο γερμανικό ινστιτούτο Max Plank.
Στην εικόνα βλέπουμε την πορεία των θανάτων κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών. Παρατηρούμε ότι στη Σουηδία, στην Ισπανία, στην Ολλανδία και στη Μ. Βρετανία, παρότι αυτές έλαβαν διαφορετικής αυστηρότητας μέτρα, παρατηρείται το ίδιο μοτίβο. Μία σημαντική μείωση των θανάτων, κάτω του μέσου όρου, κατά το 2019, ακολουθούμενη από μία ξαφνική αύξηση, με την εμφάνιση της covid-19. Αυτό ενισχύει την υπόθεση ότι ο κοροναϊός πήρε αυτούς που είχαν γλυτώσει από τη γρίπη και τις άλλες αναπνευστικές νόσους το προηγούμενο έτος. Η επόμενη εικόνα δίνει περισσότερα στοιχεία επ’ αυτού.
Παρατηρούμε ότι, σε αντίθεση με τη Σουηδία, η Φινλανδία και η Νορβηγία παρουσιάζουν διαφορετικό πρότυπο. Οι θάνατοι κατά το προηγούμενο έτος κυμάνθηκαν στα αναμενόμενα, ενώ στα ίδια παρέμειναν και φέτος. Στην Ουγγαρία, πάλι, οι θάνατοι κατά το προηγούμενο έτος ήταν περισσότεροι από τον μέσον όρο, ενώ φέτος έπεσαν απλώς στον μέσον όρο.
Όλα αυτά συνθέτουν μία εικόνα που δεν μπορεί κανείς να αγνοήσει και η συσσώρευση των δεδομένων υποστηρίζει ισχυρά την αρχική μας υπόθεση: Το μόνο που έκανε η covid-19, ασχέτως των μέτρων που ελήφθησαν ή δεν ελήφθησαν, ήταν να πάρει όσους ευπαθείς ανθρώπους άφησαν αλώβητους οι αναπνευστικές λοιμώξεις κατά τον προηγούμενο χειμώνα. Αν, μάλιστα, είχε δοθεί η δέουσα προσοχή, ώστε να μη μεταδοθεί η νόσος στα γηροκομεία, το αποτέλεσμα θα ήταν μία ήπια μόνο αύξηση των θανάτων στις περισσότερες χώρες.
Περεταίρω, βλέπουμε μία στατιστική ανάλυση του γνωστού Βρετανού στατιστικολόγου David Spiegelhalter, που ενισχύει ακόμη περισσότερο τη βασική μας υπόθεση.
Παρατηρούμε ότι όσο πιο ισχυρός ήταν ο αντίκτυπος της γρίπης σε μία χώρα (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) κατά το περασμένο έτος, τόσο μικρότερος ήταν ο αντίκτυπος της covid-19 κατά το φετινό.
Παρακάτω, μία έρευνα των Klein και συν., προδημοσιευμένη στις 31 Αυγούστου 2020, στην επιστημονική πλατφόρμα SSRN (https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3674138). Μεταξύ 16 παραγόντων που αιτιολογούν την υψηλότερη θνησιμότητα της covid-19 στη Σουηδία, σε σύγκριση με τις άλλες σκανδιναβικές χώρες, τοποθετεί στην πρώτη θέση των αιτιών την ύπαρξη περισσότερων ευπαθών ατόμων, λόγω ήπιας επίπτωσης της γρίπης κατά το προηγούμενο έτος (υπόθεση ξηρής ξυλείας την ονομάζουν), στην οποία αποδίδουν το 25-50% των θανάτων, ενώ η ηπιότητα των περιοριστικών μέτρων που έλαβε τοποθετούνται μόλις στην τελευταία θέση των αιτιολογικών παραγόντων.
Στη συνέχεια, ο Carl Henegan, καθηγητής Ιατρικής Βάσει Αποδείξεων (Evidence Based Medicin) του περίφημου πανεπιστημίου της Οξφόρδης, έθεσε ένα σημαντικό ερώτημα: Έχουμε, έγραψε στο τουίτερ στις 17 Αυγούστου 2020, περίπου 47.600 παμπ στη Μ. Βρετανία, με περίπου 1000 επισκέπτες ανά εβδομάδα κατά μέσον όρο. Αυτό ισοδυναμεί με 300 εκατομμύρια ανθρώπινες επαφές εντός έξι εβδομάδων (σήμερα πλέον ο αριθμός αυτός ξεπερνά το μισό δισεκατομμύριο). Πόσα επιδημικά ξεσπάσματα είχαμε κατ’ αυτό το χρονικό διάστημα και ποιος ο κίνδυνος που προέκυψε από αυτές; Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε την απάντηση:
Η κατακόρυφη διακεκομμένη γραμμή αντιστοιχεί στο χρονικό σημείο (29 Ιουνίου) όπου επιτράπηκε η λειτουργεία των παμπ, χωρίς μάσκες και με στοιχειώδη τήρηση αποστάσεων. Βλέπουμε ότι, σχεδόν δέκα εβδομάδες συγχρωτισμού πεντακοσίων εκατομμυρίων ανθρώπων σε κλειστούς χώρους δεν είχαν την παραμικρή επίπτωση στη φυσιολογική και αναμενόμενη πορεία της νόσου, όπως ακριβώς είδαμε παραπάνω και για τη Σουηδία.
Ο Baizuo Greengrove ερεύνησε το ίδιο θέμα στις ΗΠΑ.
Στην εικόνα παρουσιάζεται η επίπτωση όλων των αναπνευστικών νόσων και της γρίπης κατά τα προηγούμενα έτη, μαζί με την επίπτωση της covid-19. Η τελευταία δείχνει περίπου το μοτίβο που συναντήσαμε παραπάνω, αν και αυτό αλλάζει ελαφρώς, λόγω των διαφορετικών κλιματικών τύπων που υπάρχουν κατά περιοχές στη μεγάλη αυτή χώρα. Το ενδιαφέρον όμως σε αυτήν την εικόνα δεν φαίνεται με την πρώτη ματιά. Αν κανείς προσέξει, και ο ερευνητής το σημειώνει, η πορεία της γρίπης και των άλλων αναπνευστικών νόσων, πέραν της covid-19, παρέμεινε παντελώς ανεπηρέαστη από κάθε είδους μέτρα που ελήφθησαν στις διάφορες πολιτείες των ΗΠΑ, δηλαδή τα μέτρα δεν προσέφεραν το παραμικρό στον περιορισμό των λοιμώξεων αυτών.
Τέλος, μία ακόμη απόδειξη ότι τα μέτρα δεν προσέφεραν κάτι σημαντικό στην πρόληψη των θανάτων από την covid-19 προέρχεται και πάλι από την αμερικανική ήπειρο.
Το συγκεκριμένο γράφημα συγκρίνει τη διαφορετική συμπεριφορά του κοροναϊού σε διαφορετικά κλίματα, όμως παρεμπιπτόντως αποκαλύπτει κάτι άλλο σημαντικό. Βλέπουμε ότι η Βραζιλία, η οποία δεν έλαβε καθόλου περιοριστικά μέτρα, έχει σημαντικά λιγότερους θανάτους από το Περού, όπου τα μέτρα είχαν σχεδόν την ισχύ στρατιωτικού νόμου.
Συμπέρασμα: Από τα παραπάνω, συλλογικά, προκύπτει ότι ο ιός, σε όλες τις χώρες, έκανε τη φυσική του διαδρομή, πήρε μαζί του όσους ευπαθείς είχαν γλυτώσει κατά το προηγούμενο έτος από την ηπιότερη εποχική γρίπη των τελευταίων ετών και κατόπιν μπήκε σε πορεία αποδρομής (πιθανότατα και λόγω ισχυρής εποχικότητας, όπως όλοι οι κοροναϊοί), ενώ τα περιοριστικά μέτρα, ιδίως το λοκντάουν, έπαιξαν ελάχιστο ως αμελητέο ρόλο στην πορεία της πανδημίας. Πράγματι, όπως μπορεί κανείς να δει στον πίνακα που παρουσιάζεται στο 15:10 του βίντεο του Ivor Cummins, από το οποίο προέρχονται τα περισσότερα στοιχεία και οι εικόνες αυτού του άρθρου, ολοένα και περισσότεροι σοβαροί επιστήμονες, μετά από μελέτες, καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα. Στον παρακάτω υπερσύνδεσμο μπορείτε να διαβάσετε μια πληθώρα σχετικών μελετών: https://www.dropbox.com/sh/zg89tdgzkqnk2ep/AACZl8CE6oL1IWG2VuYOQAUea?dl=0
Η επιστημονική κοινότητα, αλλά ακόμη και άρθρα της Wall Street Journal, αρχίζουν σταδιακά να αναγνωρίζουν ότι τα μέτρα του παγκόσμιου λοκντάουν υπήρξαν ένα τεράστιο σφάλμα (?), που τελικά προκάλεσε περισσότερους θανάτους από όσους απέτρεψε.
2. Προσφέρουν οι μάσκες προφύλαξη από την πανδημία;
Για να προσεγγίσουμε αυτό το ερώτημα, θα καταφύγουμε σε μία έρευνα των Xiao και συν., που δημοσιεύθηκε στις 5 Μαΐου 2020 στην επιστημονική επιθεώρηση Emerging Infectious Diseases του αμερικανικού CDC, με τίτλο Nonpharmaceutical Measures for Pandemic Influenza in Nonhealthcare Settings – Personal Protective and Environmental Measures (https://wwwnc.cdc.gov/eid/article/26/5/19-0994_article). Πρόκειται για συστημική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση 14 τυχαιοποιημένων και ελεγχόμενων με χρήση μαρτύρων (controls) κλινικών δοκιμών, περί της υγιεινής των χεριών και της χρήσης μάσκας, που δημοσιεύθηκαν κατά τα 40 προηγούμενα έτη. Οι αποδείξεις δεν υποστηρίζουν την ύπαρξη κάποιας επίδρασης αυτών των μέτρων στη μετάδοση της γρίπης (επομένως και των υπόλοιπων παθογόνων του αναπνευστικού, λόγω κοινού τρόπου μετάδοσης). Πράγματι, ακόμη και ο ΠΟΥ, μέχρι και τις 6 Ιουνίου 2020 υποστήριζε ακριβώς το ίδιο, κάτι που, σήμερα, όποιος τολμήσει να το δημοσιοποιήσει δέχεται λογοκρισία από τα διαβόητα Hellenic Hoaxes, των οποίων πλέον ο ρόλος καθίσταται ύποπτος, για να χρησιμοποιήσουμε μία αρκετά ευγενή και μετριοπαθή έκφραση.
Εντούτοις, μετά από αυτήν την ημερομηνία, όπου κάποιοι αποφάσισαν να μασκοφορέσουν όλον τον πλανήτη, ξαφνικά άρχισαν να εμφανίζονται, εντός ολίγων εβδομάδων, έρευνες που υποστηρίζουν το ακριβώς αντίθετο, δηλαδή ότι οι μάσκες προσφέρουν προστασία έναντι της μετάδοσης της covid-19. Λογικά, 40 χρόνια ερευνών, που μάλιστα διεξήχθησαν σε ανύποπτο χρόνο, είναι προφανές ότι υπερτερούν από μια χούφτα έρευνες χαμηλής ποιότητας, που διεξήχθησαν βιαστικά και υπό πίεση. Κατά πόσον ισχύει αυτό, θα το διερευνήσουμε στη συνέχεια. Ας δούμε, λοιπόν, τι λένε τα επιστημονικά δεδομένα.
Το γράφημα δείχνει ότι, μετά την επιβολή της χρήσης μάσκας στη Γερμανία, η πορεία της νόσου έμεινε ανεπηρέαστη, με γενικά πτωτικό χαρακτήρα. Βέβαια, εδώ θα μπορούσε κάποιος να ισχυρισθεί ότι η πτώση, ή έστω η μη άνοδος, οφείλεται ακριβώς στη χρήση της μάσκας, αν και η προηγούμενη πτωτική πορεία της καμπύλης δεν υποστηρίζει αυτόν τον ισχυρισμό. Για να κατανοήσουμε, όμως, τι από τα δύο ισχύει, ας κοιτάξουμε την αντίστοιχη καμπύλη της Αυστρίας:
Εδώ, η πορεία, μετά την επιβολή της μάσκας, φαίνεται ότι μάλλον αυξήθηκε ελαφρώς, παρά μειώθηκε. Το ίδιο ακριβώς παρατηρείται και στην αντίστοιχη καμπύλη της Πολωνίας:
Επίσης, την ίδια εικόνα θα αντικρύσει κάποιος, αν εξετάσει τα δεδομένα από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Πουθενά δεν έχει εμφανισθεί οποιοσδήποτε θετικός αντίκτυπος από τη χρήση μασκών, επί τόσους μήνες, στο πληθυσμιακό επίπεδο. Συλλογικά, τα παραπάνω δεδομένα μας δείχνουν ότι στην πράξη επιβεβαιώνονται οι παλαιότερες έρευνες, που εξετάζονται στη μετα-ανάλυση των Xiao και συν., παρά οι νεοφυείς και βιασμένες έρευνες των τελευταίων λίγων μηνών.
Πρόσφατα, ο καθηγητής λοιμωξιολογίας Νίκος Σύψας, σε τηλεοπτική του συνέντευξη, παραδέχθηκε ότι πράγματι η λανθασμένη χρήση μάσκας (κάτι απολύτως σίγουρο, όταν χρησιμοποιείται υποχρεωτικά σε ολοήμερη βάση, ιδίως από μικρά παιδιά) μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο διασποράς του κοροναϊού, ότι πράγματι τα μικρά παιδιά είναι η πλέον ασφαλής ηλικιακή ομάδα ως προς την πανδημία. Ωστόσο δικαιολόγησε την απόφαση της κυβέρνησης λέγοντας ότι σκοπός του μέτρου είναι «η χρήση μάσκας να γίνει μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας», δηλαδή να εκπαιδευθεί μία ολόκληρη γενιά να τη φοράει κατόπιν εντολής, πράγμα που υποδηλώνει ότι αυτά τα μέτρα θα επικρέμονται .
Συμπέρασμα: Η υποχρεωτική χρήση μάσκας, ιδίως από μικρά παιδιά, και οι απειλές για φυλακίσεις (σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ιρλανδία) και πρόστιμα έχουν σαθρή επιστημονική βάση, στηρίζονται σε κακή και μεροληπτική επιστήμη και, κυρίως, έχουν πρωτίστως πολιτικά κίνητρα. Η γενικευμένη εκστρατεία τρομοκρατικής προπαγάνδας των καθεστωτικών ΜΜΕ, η οποία συνοδεύει (με το αζημίωτο φυσικά) τη γενικευμένη ανελέητη επίθεση εναντίον της εργασίας, των ατομικών, αλλά και των συλλογικών δικαιωμάτων, φαντάζουν δυστοπικά και προδιαγράφουν ένα ιδιαίτερα δυσοίωνο μέλλον για ολόκληρη την ανθρωπότητα.
(περισσότερα για τους πολιτικούς λόγους που υπόκεινται των παράλογων και μεσαιωνικών μέτρων, μπορείτε να διαβάσετε εδώ)
Ο Κωστής Ανετάκης είναι βιολόγος, με μεταπτυχιακό στη Νανοτεχνολογία και διδακτορικό στην Ιατρική. Εργάζεται ως Ακαδημαϊκός Υπότροφος στο τμήμα Βιοϊατρικών Επιστημών του ΔΙΠΑΕ στη Θεσσαλονίκη, διδάσκοντας εργαστηριακές ασκήσεις Ιολογίας και Κλινικής Χημείας στους φοιτητές. Πρόσφατα, επιμελήθηκε τη μετάφραση του βιβλίου ιολογίας Introduction to Modern Virology των N. J. Dimmock, A. J. Easton και K. N. Leppard, για λογαριασμό του εκδοτικού οίκου University Press, το οποίο θα διατεθεί στα πανεπιστημιακά τμήματα Βιοϊατρικών Επιστημών Αθήνας και Θεσσαλονίκης ως διδακτικό σύγγραμμα, από το ακαδημαϊκό έτος 2020-21.